چه بگویم ؟     (حقوقی، ادبی و اجتماعی)

واکاوی موضوع انتخابات در خطبه نماز جمعه هفته گذشته مشهد*

نوشته محمد مهدی حسنی

مقام رهبري درسخنان خود در شهر مشهد فرمودند كه رهبري يك راي دارد و كسي از آن مطلع نيست. امامان جمعه از سوی ایشان منصوب می شوند و همانگونه که شیوه جاری و به روال ایشان و امام "ره" بوده، لاجرم به پیروی از آن دو بزرگوار بایستی در هنگام انتخابات سعی خود را در تشویق حضور مردم مصروف دارند و از هرگونه موضع گیری له یا علیه کاندیداها و همچنین دخالت در جناح بندی های سیاسی خودداری کنند و در همه حال موضع عدالت و بیطرفی اتخاذ کنند وحتی جای خواندم که این موضوع در قالب تكاليف سلبي به آنان طی بخشنامه اي تذكر داده شده است. در غیر اینصورت از تریبون نماز جمعه استفاده نا صحیح و بی جا شده است.

در نماز جمعه گذشته مشهد (مورّخ 8/3/88 ) امام جمعه با تخطی از اصل پیش گفته و خروج از بیطرفی مشخصاً به کاندیداهای اصلاح طلب تاخته است. اینجانب در صدد این نیستم که صحت و سقم اخبار واصله به ایشان را بررسی نمایم. به هر حال اعضای ستاد نامزدهای ریاست جمهوری کثیرند و در عین حال انسانند و انسان جایز الخطاست...، از این رو امکان پیشآمد اشتباه از ناحیه آنان و لزوم تذکر و امر به معروف و نهی از منکرشان از سوی مقامات معنوی و مدیران فرهنگی و اخلاقی جامعه ضروری بنظر میرسد با توجه به مراتب امر به معروف و نحوه عمل که مورد تاکید علمای اخلاق است اولین شرط امر به معروف دادن تذکر پنهانی به عامل منکرست در غیر اینصورت شائبه خیرخواهی نداشتن آمر و ناهی و در بحث ما، موضع گیری سیاسی و جناحی تقویت می شود. امام جمعه مشهد در اظهارات خود گفته است: ".... امروزه متاسفانه دختران پارچه سبز به دست پسران می بندند و پسران هم این عمل را برای دختران انجام می دهند و معلوم نیست با این فساد چه کاری را می خواهند از پیش ببرند...."

با توجه به اینکه همگان می دانند که درمیان چهار نامزد ریاست جمهوری؛ رنگ سبز، نماد مشخص ستاد تبلیغاتی میر حسین موسوی است، بلاشک هر شنونده و خوانند ه ای می داند که منظور امام جمعه مشهد از جریان های سیاسی که از پول تصویب شده کنگره امریکا برای اجرای دمکراسی در ایران بهره می برند، جریان سیاسی موسوم به اصلاح طلب است .

و فرض درستی این برداشت، زمانی تقویت می شود که می بینیم ایشان بلافاصله باز سراغ کاندیدا های اصلاح طلب می رود و می گوید: "... وظیفه عمده رئیس جمهور در این مملکت پاسداری و اجرای قانون اساسی است و کسی که قرار است در مقابل قرآن و نمایندگان مردم سوگند یاد کند که حافظ و نگهبان قانون اساسی بوده و دقیقاً آن را اجرا کند چطور خود قانون اساسی را قبول ندارد و می گوید باید تغییر کند بنده با فلان اصل مخالفم ، این فرد چطور می خواهد قسم بخورد و نگهبان قانون اساسی باشد..."

به روشنی معلوم است که از میان چهار کاندیدا، کسانی که مشخصاً به این موضوع پرداخته اند: یکی مهدی کروبی است که در سومین بیانیه انتخاباتی خود موضوعاتی نظیر افزایش اختیارات شوراها ی شهری و استانی، تغییر در اصل 44، افزایش برخی ایده‌ها و حقوق و تصریح آنها از جمله در زمینه محیط‌زیست و برخی تداخل اختیارات و نیز لغو انحصارات مختلف از جمله انحصار رسانه‌ای را از زمره مواردی دانسته است که می‌توان برای اصلاح قانون اساسی پیشنهاد کرد و همچنین دیگری مبرحسین موسوی است که در دیدار چندی قبل خود با فرهنگیان با بيان اينكه مي‌توان برخي از اصول قانون اساسي را تغيير داد، گفته است: " ... اين موضوع سابقه هم دارد؛ چرا كه سال 68، ده موردي كه امام‌خميني (ره) اشاره كرده بودند و مجلس بازنگري قانون اساسي به آن توجه كرد،‌ تحولات نسبتاَ عميقي ايجاد كرد" .
همگان میدانند، موضوع حافظ و نگهبان قانون اساسی بودن و اجرای دقیق آن یک مقوله است و وحی منزل ندانستن قانون مزبور و انتقاد به آن و تاکید بر لزوم اصلاح و بازنگری بعض اصول قانون اساسی ج. ا. ا. مقوله دیگریست و به اصطلاح منطقیون این دو مانعه الجمع نیستند. زیرا رئیس جمهور و نیز هر مجری قانون دیگرمن جمله وکلا و قضات، همگی خود را در عمل ملزم می دانند تا زمانی که قانونی نسخ یا اصلاح نشده است، آن را لازم الاجرا و لازم الاتباع دانسته و اجرا کنند، لیکن همانها حق نقد کردن قوانین موجود هر ( چند قانون مادر مراد باشد) و انتقاد به قانون و پیشنهاد اصلاح آن را در مرحله نظر و قوه امری پسندیده و بلااشکال می دانند، بنابراین خلط این دو مقوله، نوعی قیاس مع الفارق است و صحیح به نظر نمی رسد.

از سوی دیگر شور و شوق و حال و هوای خاص انتخابات که منجر به مشارکت تمام اقشار جامعه در معرفی کاندیداهای مورد علاقه خود و تشویق همگان به شرکت در انتخابات می شود امری است که مورد تائید تمام مقامات سیاسی و اجتماعی کشور است و در این میانه نقش جوانان و حضورشان در ستادهای انتخاباتی بیش از سایر گروههای سنی جامعه، به چشم می خورد .

با توجه به حجم افراد دخیل در این موضوع، لوفرض که یک یا چند صحنه زشت نیز به چشم آید، بزرگ نمایی کردن این موضوع و تعمیم آن به همه علاقمندان و فعالان این ستادها و نیز خود کاندیدا ها، زیبنده مقامات سیاسی- اخلاقی نظام نمی باشد و بر فرض وقوع چنین تخلفات و رفتارهای خلاف هنجار اجتماعی و دینی، می توان به دادن تذکر در خفا بسنده کرد و متخلفین را به مقامات قضایی معرفی کرد، بدون اینکه آن، پیراهن ع.. شود.

به هر حال به اینجانب حق بدهید، از خواندن مطلب انتقاد امام جمعه مشهد از شیوه تبلیغاتی برخی از ستادهای کاندیداها در روزنامه خراسان شنبه جاری (صفحه 2 ویژه استان) چنین برداشت نمایم که ایشان تخلف موردی و محدود یک یا چند نفر را دست آویزی قرار داده اند تا دو کاندیدای اصلاح طلب کشور را محکوم فرمایند که بلاشک روی دیگر سکه، حمایت صریح از جریان اصول گرا و کاندیداهای این جناح سیاسی کشور است . ان شاالله که اشتباه کرده باشم؟!!

---

* این نوشته در هفته نامه اترک شماره ۱۴۲ - ۱۱ خرداد ۱۳۸۸ نیز انتشار یافته است