پرسش و پاسخ حقوقي 40 - شهادت بر امر عدمی
شاخه اصلي : قانون آیین دادرسی مدنی
شاخه فرعي : ادله دعوی
موضوع : میزان حجیت شهادت بر امر عدمی
پرسش : آیا شهادت بر امر عدمی قانوناً پذیرفته است یا خیر؟
پاسخ :
هرچند از دیدگاه فقهای عظام شهادت عدمی (شهادت نفی) معتبر نیست لیکن آگر آن برگشت به شهادت بر اثبات باشد بلامانع است. به دیگر سخن شهادت بر لوازم وجودی امر عدمی مسموع است و دادرس باید از راه احراز آن لوازم، پی به ملزوم برد و لوازم عرفی و عادی دراین باره کافی است (ترمینولوژی حقوقی، دکتر لنگرودی، ص 399). چنانکه شهادت بر اعسار نمونه اجلی و روشن این نوع شهادت است لیکن آن از طریق اثبات درآمد و هزینه کرد و بررسی وضعیت دارایی مثبت و منفی خواهان آن قابل اثبات است.
همچنین با مطالعه منابع زیر صحت مدعای پیش گفته اثبات میشود:
دانش نامه حقوقی، لنگرودی، ج 1 ص 504 و ج 5 ص 195 و 196
جواهر ج4/370/23 و 24
قضاء، آشتیانی، ص 109
الاشباه و النظائر، ابن نجیم ، ص 222
دایره المعارف علوم اسلامی، ص 357 تا 430
سلوک الملوک ص 133
مسبوط در ترمینولوژی حقوقی، لنگرودی، ج 3 ص 2311 (به نقل از منبع آخری).