چه بگویم ؟     (حقوقی، ادبی و اجتماعی)

    انتشار دومین شماره فصلنامه "وکیل مدافع"

دومین شماره فصلنامه "وکیل مدافع" (سال نخست/ پاییز 1390) به صاحب امتیازی کانون وکلای دادگستری خراسان و مدیر مسؤولی دکتر عباس شیخ الاسلامی و سردبیری سید محسن حسینی پویا منتشر شد. این شماره که با شکل و شمایل دیگری از سابق ( لگوی و صفحه بندی تازه) و با تغییرات عمده در مطالب، و همچنین متفاوت از نشریه های داخلی کانون های دیگر انتشار یافته ، خواندنی است.

سردبیر فصل نامه در سخن آغازین خود با اشاره به فراوانی حقوقدانان خراسانی؛ اعم از وکلا، قضات، اساتید دانشگاه و همچنین دانشجویان دانشکده های حقوق، تاکید نموده که این مهم، ضرورت و در عین حال فرصت مغتنمی را برای انتشار نشریه حقوقی فراهم آورده؛ زیرا این مقدار نیروی انسانیِ متخصص، ظرفیت‌ها و قابلیت‌های بالقوه ای در خود نهفته دارد که باید و می تواند، به فعل رسد تا جامعه حقوقی و نیز سایر افشار کشورمان از آن بهرمند شوند. و یادآوری کرده: هرچند بایسته این بود که کانون وکلای خراسان در دو نشریه، مطالب علمی- پژوهشی، و نیز مطالب خبری- حرفه ای را جداگانه فراهم و عرضه کند، لیکن از آنجا که این مهم، مستلزم تهیه مقدمات و امکانات فراوان و لاجرم صرف زمان زیاد بوده لذا اولیای کانون ترجیح داده تا به قاعده عمل کرده و جمع این دو را، به ترک یکی، اولویت دهد. و لذا بر خلاف شماره نخست، آوردن مطالب متنوع ترویجی در کنار نوشته های علمی و تحقیقی صرف ویژگی عمده این شماره است. و وعده داده شده تا موضوعات و عناوین مجله و شماره های آتی نیز با این شماره یکسان و از ثبات لازم برخوردار گردد.

بر این مبنا مطالب فصل نامه در هشت بخش ارائه شده است:

الف - بخش‌های یکم الی سوم متضمن مباحث نظری و علمی با ویژگی کاربردی و عملی است که حدود شصت درصد از کل مطالب فصل نامه را در برمی گیرد و به ترتیب زیر شامل مقالات علمی، سخنرانی و ترجمه زیر است:

قاعده دارا شدن غیر عادلانه در حقوق ایران و کامن لا (نوشته ی دکتر عبدالحمید مرتضوی - وکیل حسن ابراهیمی)، گزارش اصلاحی و اعتبار امر مختوم (نوشته ی وکیل محمد مهدی حسنی)، لزوم یا عدم لزوم تسليم اصل وكالتنامه وكيل به دادگاه (نوشته ی علي اصغر مرادي گوارشكي )، وکیل تعيين بهای خواسته چگونه و وظيفه کيست؟ (نوشته ی قاضی جواد نوروزی)، بایسته ها ی تفسیر مقررات مرتبط با هزینه دادرسی (نوشته ی سید محسن حسینی پویا)، اجتهاد در مقابل نص - هزینه دادرسی دعاوی مالی غیر منقول (نوشته ی مهدی محمد حسینیان)، نقد دو رأی وحدت رویه هيأت عمومي دیوان عالی کشور در حقوق خانواده (نوشته ی مرضیه محبی)، شرط الحاقی انتقال تعهد بدون رضایت متعهد له (نوشته ی دکتر محمد عابدی) ، نقش وکلا در تحقق عدالت اجتماعی (سخنرانی دکتر سید علی آزمایش) ، جرایم اینترنتی - مشکلات و راهکارها بر پایۀ قوانین مالزی (نوشته ی پروفسور دکتر نازورا عبدالمناپ و ترجمه حسین تاجی)

ب - در بخش‌های چهارم الی هشتم که چهل درصد کل مطالب را در بر می گیرد، به ابداع شیوه ای نوین مبادرت شده و مطالب ترویجی و آگاهی دهنده را شامل می شود که بی تردید این موضوع، موجب تنوع مطالب فصل نامه و ژورنالیستی شدن آن گردیده و همین تفاوت و امتیاز موجب می شود تا خوانندگان رسانه موصوف، رغبت بیشتری بر مطالعه فصل نامه از خود نشان دهند و به ترتیب شامل آراء و نقدها (بخش چهارم)، ادبی و تاریخی (بخش پنجم)، گوناگون (بخش ششم)، اخبار (بخش هفتم)، و قوانین و رویه های تازه (بخش هشتم) ا می باشد. در این بخش ها سعی شده که از دیدگاه های مختلف به حقوق و حرفه وکالت نگریسته شود و آگاهی‌هایی سودمند در اختیار خوانندگان قرار گیرد

در زیر به این بخش ها نگاهی کوتاه می اندازیم و صفحه های آن را معرفی کرده و مطلب اختصاص یافته به این شماره را کنکاش می کنیم: .

1 - بخش چهارم: آراء و نقدها

قرار است که در این بخش عین دادنامه های خوب و بد صادر شده از محاکم خراسان نشر داده شود تا میزان تجربه قضایی دوستان قاضی سه استان خراسان در حافظه تاریخی ما و شما ضبط شود. همچنین به نقد آراء و رویه های قضایی اعم از محاکم عمومی و انقلاب و تجدید نظر و دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری و نیز مراجع اداری دیگر پرداخته می شود. در این شماره مطالب زیر به چشم می خورد: یک تصمیم قضایی قابل تأمل در مورد ابطال تمبر مالیاتی وکیل، نمونه دادنامه در باره عسر و حرج زن، نمونه دادنامه در باره ی درخواست ابطال مبایعه نامه ای که موضوع آن عين مرهونه است

2 - بخش پنجم (ادبی – تاریخی) :

بی تردید تاریخ، گذشته چراغ راه آینده است و بی نیاز از لزوم بیان فلسفه وجودی. به ویژه اینکه مطالب مربوط به دادگستری و وکالت باشد. لیکن چرا ادبیات؟ بی گمان تدوین کنندگان فصل نامه سر سرگرم کردن و کشتن وقت را نداشته اند. ادبیات هر قوم نمونه فرهنگ و آگاهی های آن قوم است و جنبه آگاهی دهنده بسیار دارد. "یوسا" دنیای بدون ادبیات را دنیای بدون تمدن و کابوس می داند که بی بهره از حساسیت و ناپخته در سخن گفتن، جاهل و غریزی، خامکار در شور و شر عشق است و مهمترین خصلتش ، سازگاری و تن دادن انسان به قدرت است. دنیایی مطلقاً حیوانی که غرایز اصلی تعیین کننده رفتار روزانه می شود و ویژگی عمده این زندگی مبارزه در راه بقا، ترس از ناشناخته ها و ارضای نیازهای مادی است و جایی برای روح باقی نمی ماند. (چرا ادبیات، نوشته ی ماریو بارگاس یوسا، ترجمه ی عبدالله کوثری، تهران ، لوح فکر، چاپ چهارم، ۱۳۸۹ - ص ۳۲)

در بخش ادبی – تاریخی فصلنامه، صفحه های زیر با موضوع دادگستری و وکالت آمده است:

2 – 1- طنز: قرار است این رویه (صفحه)، شامل لطایف، ظرایف و آثار نظم و نثر و تصویر طنز فارسی باشد در این شماره : شهرخاموشان (مثنوی طنز از مجد الاسلام کرمانی)آمده است.

2 – 2- متون: این صفحه شامل نثر و نظم های جد و حتی الامکان: برجسته و فاخر ادبیات کشور ما و جهان خواهد بود و متن گزینش شده این شماره، شعری به لهجۀ شیرین مشهدی از شیخ احمد بهار در باره حقوق زنان است.

2 – 3- امثال: آشنایی با فرهنگ عامه و آوردن باورها و امثال سایر به ویژه با چاشنی طنز در ارتباط با مفاهیم و مسائل مرتبط با حقوق، نوشته های این قسمت را پوشش می دهد و مظلبی زیر عنوان "ننه ام بهتر از تو نفرین می کند" منتخب آمده در این شماره است.

2 – 4- داستان : داستان این شماره، بلندای دیدار نوشته ی مرضیه محبی است.

2 – 5- پژواک : در این صفحه ها نویسندگان، شعرا، هنرمندان حقوقدان و وکلای دادگستری معرفی می شوند و آثارشان اعم از داستان و نثرهای ادبی سودمند، شعر، نقاشی، خطاطی و غیره و همچنین آثار دیگران (به ویژه خراسانی ها) با موضوع قضا و دادگستری آورده می شود. معرفی وکیل خوش نویس (هاشم صحراگرد) ، آنسوی خط قرمز (غزلی منتشر نشده از تقی خاوری در باره وکیل). موضوعات آمده در این شماره است.

2 – 6- کارنامه: شامل گزارشات کوتاه از مقطعی تاریخی حقوق کشورمان و جهان و نیز تاریخ شفاهی شامل خاطرات قضایی گذشته ی همکاران و قضات می باشد. "پرونده قتل ناصرالدین شاه به دست میرزا رضای کرمانی"، مطلب این شماره است

2 – 7- یادنامه: در این قسمت به ذکر زندگی نامه، خلقیات و رفتار یک همکار و یا قاضی برجسته و نیک نام محلی یا کشوری و گرامیداشت وی پرداخته می شود. در این شماره "حکایت خواندنی از دکتر علی آبادی" از زبان استاد دکتر کاتوزیان آمده است.

3 - بخش ششم (گوناگون) :

این بخش نیز به مطالب متنوعی مانند: معرفی کتاب، مراقبات (شامل ذکر کلام الله، احادیث و کلمات قصار و سخنان نغز و اخلاقی بزرگان با محوریت اخلاق قضا و وکالت)، اندیشه (معرفی و بررسی اندیشه های فلسفی موثر در علم حقوق)، جامعه (مسایل و مشکلات اجتماعی، سیاسی،اقتصادی و حقوق بشر و غیره) است.

معرفی کتاب «اندیشه های حقوقی» اثر فیلیپ مالوری حقوقدان فرانسوی، پارسی کرده ی آقای دکتر مرتضی کلانتریان، از نویسندگان و مترجمان صاحب نام کشور، در باره نیکولاس ماکیاول (اندیشه 1)، سه اصل ریشه دار: آزادی، برابری و تسامح (اندیشه 2) ، فقیه یا حقوقدان، کدام یک؟ (جامعه )، و نیز در قسمت وارده : نامه آقای ناصر مولوی عضو هیات مدیره کانون عنوان مدیر مسئول فصل نامه و یاداشتی کوتاه از آقای شالفروشان رئیس کانون وکلای دادگستری خراسان دیده می شود

4- بخش هفتم- قوانین و رویه های تازه

بی تردید ما وكلای دادگستري براي راهنمايي مراجعين و احقاق حق موكلين خود، ناگزير هستیم، همواره آگاهي خود از دانش و واقعات حقوقي را به روز کنیم و از تازه هاي قوانين و مقررات آگاهی یابیم. بنابراين آن چه از تازه­هاي قوانين و مقررات كه مي‌تواند ابزار كار وكيل باشد و با حرفه وكالت پيوند پيدا كند در اين بخش آورده مي‌شود. تازه‌هاي قوانين مصوب مجلس شوراي اسلامي، قوه مجريه ، قوه قضائيه ، مجمع تشخيص مصلحت نظام ، آرا وحدت رويه ديوان عالي كشور و ديوان عدالت اداري ، نظريات مشورتي اداره حقوقي مدنظر بوده است. و چون به علت محدویت رویه های فصل نامه، چاپ تمام مواد مصوبه ها میسر نبوده، از اين رو گاهی تنها به بخشي از قانون و مصوبه اشاره شده و همچنین گاهی درباره پیشنه و مقررات مرتبط به نحو کوتاه آگاهی هایی داده شده. و بالاخره به منظور دسترسي به متن كامل قوانين و مقررات ، در همه موارد، شماره و تاريخ چاپ روزنامه رسمي مربوط (ويژه قوانين و مقررات) نیز آمده است.

5- بخش هشتم - اخبار

در این بخش تازه های اخبار مربوط به اتحادیه (اسکودا)، کانون ها (از جمله احکام محکومیت دادگاه انتظامی کانون وکلای دادگستری خراسان) و وکلای دادگستری، قوه قضاییه، دانشکده های حقوق، و دیگر وقایع حقوقی کشورمان و جهان آمده است.

امیدواریم اولیای محترم کانون وکلای دادگستری، آنگونه که در شان کانون مزبور و خراسانی ها است. در پخش و ارسال درست فصلنامه مزبور تلاش نمایند تا همگان از آن بهره برند.

ضمنن به دوستان و خوانندگان خود این نوید را می دهیم که به تدریج، مقالات و مطالب اشاره و نشر شده در فصلنامه وزین مزبور را در تارنمای خود بیاوریم