چه بگویم ؟     (حقوقی، ادبی و اجتماعی)

معرفی کتابهای تازه و نشریات ادواری حقوقی

نوشته محمدرضا خسروی (نویسنده، شاعر، پژوهشگر - قاضی پیشین و وکیل پایه یک دادگستری)

الف - کتابهای تازه

• فرهنگ دادرسی

حسین کریمی زنجانی، انتشارات نگاه بینه، چاپ دوم تهران 1389، 588 صفحه، قطع وزیری، جلد گالینگور، 9500 تومان.

حضور ذهن و آمادگی لازم برای این که بدانیم فلان عنوان حقوقی یا بهمان تأمین قضایی در کلام قانون و در چه ماده ای آمده است، از بایسته های اتخاذ تصمیم در مسائل دادرسی است. لیکن به دلایلی همیشه این آمادگی و حضور ذهن وجود ندارد، از این رو اگر مرجع و منبعی باشد که در چنین مواقعی به دادرس و وکیل و دیگران در پیدا کردن مطلب کمک کند، البته که بسیار مغتنم است و فرهنگ دادرسی نیازی از این دست را برآورده می سازد. برای نمونه در مدخل توبه آمده است که: توبه یعنی دست کشیدن از گناه بازگشتن به طریق حق، پشیمان شدن از گناه ر.ک.: توبه زانی، سارق و غیره "مواد 125،71، 181،194،132،72،200 قانون مجازات اسلامی و بدین ترتیب هم توبه را به اختصار معنی کرده است و هم موادی از قانون را که در آن به این واژه اشاره شده است، شمار کرده است.

• شبان وادی ایمن

محمد رضا خسروی، مجموعه مقاله های حقوقی و نگارشی، انتشارات نگاه بینه، تهران 1389.

این کتاب در 250 صفحه منظم وزیری شامل 48 مقاله در مباحث حقوقی، اجتماعی و نگارشی است. بیشتر مقاله های این مجموعه قبلاً در مجله حقوقی دادگستری و دیگر نشریات چاپ شده است.

به چند عنوان از مقاله های این مجموعه نگاه کنید:

-حقوق بشر باید به رسمیت شناخته شود.

حقوق مجرم سیاسی

امتحان نهایی دین، دینداری نیست، محبت است.

چراغهای خاموش

تابود روشن، مدار شمع بر لرزیدن است.

• حقوق حمل و نقل دریایی (بررسی تطبیقی مسؤولیت متصدی حمل و نقل دریایی در قراردادهای حمل و نقل بین المللی کار با قوانین موضوعه ایران و حقوق اسلام)

دکتر ابراهیم تقی زاده، انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد، تهران 1389.

کتاب دارای 3 بخش و هر بخش از چندین فصل تشکیل یافته است. در بخش نخست، سیر تاریخی مقررات ناظر بر حمل و نقل دریایی، قرار داد حمل و نقل، مفاهیم و ویژگیهای کنوانسیونها و موارد خارج از شمول آن ، در بخش دوم، مسؤولیت متصدی حمل و نقل دریایی و موارد معافیت آن و در بخش سوم، اثبات مسؤولیت متصدی حمل و نقل و دعوای جبران خسارت مورد بررسی قرار گرفته است.

• مجازات مرگ و جنبش لغو آن

فراز شهلایی، انتشارات نگاه بینه، تهران 1389.

کتاب در یک مقدمه و پنج فصل فراهم آمده است و در فصول پنج گانه آن به مطالبی از این دست پرداخته شده است: تاریخچه و روشهای مجازات مرگ، استدلالات موافقان و مخالفان، حرکت به سمت لغو مجازات مرگ. نهضت لغو مجازات مرگ در امریکا و سرانجام مجازات مرگ در ایران.

• مزایده

سید ابوذر علوی و محمد رضا طاهری فرد، انتشارات نگاه بینه، تهران 1389.

کتاب در دو فصل و هر فصل از چند گفتار تشکیل شده و به گفته مؤلفان، پژوهش حاضر در صدد بررسی یکی از مباحث مهم اجرای احکام در زمینه نحوه برگزاری مزایده مال توقیف شده بوده و نگارندگان برآنند تا شرایط مزایده را با حفظ حقوق اصحاب دعوا و شخص ثالث مورد تحقیق و بررسی قرار دهند.

• نکاح و انحلال آن

دکتر علی جعفر زاده، انتشارات نگاه بینه، تهران 1388.

کتاب افزون بر 480 صفحه در قطع وزیری حجم دارد و در دو باب و هر باب از فصول و مباحثی شکل گرفته است. به نظر می رسد مؤلف بخشهایی از حقوق مدنی را که طی سالها تدریس آن مشغول بوده است برای استفاده دانشجویان و حقوقدانان در هیأت تألیفی مستقل ارائه داده است.

• مجازات زن، موارد تخفیف در حقوق کیفری ایران

فاطمه ولایتی، انتشارات نگاه بینه، تهران 1388.

دراین اثر از موارد زیر بحث شده است: تخفیف مجازات زن در بخش زنا، در بخش قیادت، دربخش محاربه و در بخش ارتداد.

• معامله فضولی وانتقال مال غیر

دکتر بهرام بهرامی و زهرا بهرامی، انتشارات نگاه بینه، تهران 1389.

در این کتاب مفهوم فضولی، تصرفات فضولی و آثار آن، آراء و مسائل معامله فضولی و مفاهیم معامله فضولی چهار فصل مورد بحث قرار می گیرد. مؤلف دیباچه اول کتاب را با این بیت آغاز کرده است:

فضول نفس حکایت بسی کند ساقی/ تو کار خود مده از دست ولی به ساغر کن

• مقایسه تطبیقی تاثیر مجازات زندان با مجازاتهای جایگزین، در پیشگیری از جرم

محسن محدث، انتشارات نگاه بینه، تهران، 1388.

در پنج فصلی که به مطالب کتاب اختصاص داده شده است، طرح مسأله ، چهار چوب نظری تحقیق. روش تحقیق، یافته های تحقیق و نتیجه گیری مجال بررسی یافته اند.

• مدیریت استرس در دستگاه قضایی

معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، بررسی و اظهار نظر حسن آقایی، انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد، تهران 1389.

کتاب در 9 فصل تنظیم و تبویب گردیده است و بر اهداف رفتاری و فعالیتهای یادگیری تأکیدی ویژه دارد.

در بخشی از مقدمه کتاب می خوانیم که: بحث اساسی در این کتاب مدیریت استرس در سازمانهای قضائی است یعنی مدیریت استرسی که ناشی از عاملهای شغلی و محیطی کار در سازمانهای قضائی است. درک این استرس و شناخت راههای پیشگیری و چاره یابی آن مستلزم این است که ابتدا با استرس به معنای عام کلمه آشنا شویم...

• دادیار اظهار نظر و تشکیلات دادسرا

معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد، تهران 1389.

کتاب با توجه به صبغه آموزشی بودنش بر اهداف رفتاری و فعالیتهای یادگیری تاکید دارد و در فصول پنجگانه آن از نهاد داد سرا، دادیار اظهار نظر چک لیستها و چالشها، ویژگیهای دادیار اظهار نظر و رویه های قضایی مرتبط با دادیار اظهار نظر گفت و گو می کند.

• راهنمای نوآموز دموکراسی

دیوید بیتهام، مترجمان گروه دموکراسی مرکز و کرسی حقوق بشر صلح و دموکراسی یونسکو در دانشگاه شهید بهشتی، انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد ، تهران 1389.

مؤلف در دیباچه اثر آورده است: دموکراسی چیست؟ مهمترین ویژگیهای آن کدام است؟ چرا بسیاری از مردم ساکن در دموکراسیهای قدیمی غربی از آن سرخورده شده اند؟ چرا ایجاد حکومتهای دموکرتیک در سایر نقاط جهان تا این اندازه دشوار است؟ چگونه می توان سازمانهای بین المللی را دموکراتیک کرد، اگر این کار اساساً شدنی باشد؟ ما چه می توانیم بکنیم که کیفیت دموکراسی را در کشورهای خود بالا ببریم؟ اینها پرسشهایی هستند که این کتاب به بحث در باره آنها خواهد پرداخت.

• زنان و مقوله جرم

فرانسیس هیدنسون، ترجمه محمد تقی نوری، انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد، تهران 1389.

کتاب در 11 فصل تنظیم شده است. در بخشی از فصل نخست آمده است: زنان نه تنها کمتر از مردان مرتکب جرم میشوند بلکه آنان بقدری کم مرتکب جرم می شوند که محکومیتهایی که دست کم از نظر آمادگی برای مردان طبیعی است، برای زنان غیر طبیعی به نظر می رسد.

• بررسی تطبیقی موانع ارث

دکتر محمد روشن، انتشارات مجمع علمی فرهنگی مجد، تهران 1389.

کتاب دارای چهار فصل و چندین مبحث است. تاریخچه ارث و واژه شناسی، عناصر مانع ارث و موانع ارث در مذاهب مختلفه عنوانهای فصول چهار گانه کتاب است.

• نظام عدالت کیفری و ساختار محاکم در آمریکا

دیوید دبلیو نیوبور، ترجمه حمید رضا قراگوزلو، ویرایش نهم، انتشارات مجد، تهران، 1389.

کتاب در 19 فصل و یک موخره سامان یافته است و بنا بر گفته مؤلف این کتاب برای افرادی نوشته نشده است که خواهان فعالیت در حوزه نظام عدالت کیفری ایالات متحده بوده و انتظار می رود که با توجه به آگاهی خود از رویه ها و قوانین و چگونگی اصدار احکام جزائی، در اجرای عدالت کوشا باشند.

• قانون مجازات آلمان

ترجمه اصلی عباسی، انتشارات مجد، تهران 1389.

مترجم در آغاز کتاب تصریح کرده است که کتابی که در پیش رو دارید ترجمه نوینی از قانون کیفری آلمان است که بر اساس آخرین اصلاحات 2009 قانون مذکور و بر مبنای ترجمه قانون کیفری آلمان توسط پروفسور مایکل بوهلاندر تهیه شده است.

• مسائل قضائی به کار گیری سلاح توسط مأموران

معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد، تهران 1389.

به گفته مدیر کل برنامه ریزی، نظارت و تدوین متون آموزشی، محتوای اصلی کتاب عبارت است از: 1- موارد تیر اندازی توسط ماموران 2- موارد به کار گیری سلاح با هدف برقراری نظم 3- وظایف و مسؤولیتهای اشخاص حامل سلاح و 4- پیامدهای حقوقی تیر اندازی

• مبانی نظری حق برخورداری از امنیت حقوقی (با تاکید بر نظام حقوق جمهوری اسلامی)

کاری از گروه دموکراسی کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی یونسکو در دانشگاه شهید بهشتی، انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد، تهران 1389.

فراهم آورندگان اثر نوشته اند: تردیدی نیست که هدف حقوق در کنار تحقق عدالت، ایجاد امنیت است. در واقع حقوق بدون ایجاد امنیت فاقد یکی از ارکان اساسی خویش بوده و به بیانی دیگر، نظام حقوقی عاری از این عنصر، یکی از غایات مهم خویش را نادیده گرفته است.

ب - معرفی نشریات ادواری حقوقی

• قضاوت

ماهنامه دادگستری استان تهران ، معاونت آموزش، مدیر مسئول و سردبیر محمدرضا زندی.

این مجله که .... سال عمر خود را پشت سر گذاشته است و البته درست سالی 12 شماره از آن منتشر شده است، و گاه چند شماره در یک مجلد. نشریه ای است با ظاهری خوب و آراسته و کاغذ اعلی و عکسهای گویا که خوانندگانش را بیشتر قضات شاغل در حوزه دادگستری استان تهران تشکیل می دهند.

از مطالبی که در هر شماره ملازم نشریه است، نخست گزیده ای است از مصوبات جدید دو دیگر گزارشهایی است از نشستهای قضایی قضات استان، سه دیگر معرفی مجتمعهای قضائی است از ساختار قضائی در دیگر نقاط کشور و از آن پس مقاله هایی حقوقی و نگارشی که خلاصه آن را به زبان انگلیسی در صفحات پایانی مجله می توان دید.

• جامعه و قانون

نشریه اطلاع رسانی- آموزشی- تحصیلی، سال دوم شماره – 19 آذر 1389.

صاحب امتیاز و مدیر مسئول: دکتر احمد تهرانی

جانشین مدیر مسئول و سردبیر: دکتر بهرام بهرامی

ماهنامه جامعه و قانون در این شماره به عناوین زیر پرداخته است: سازمان جهانی مالکیت معنوی wipo

شوراهای حل اختلاف – سکوت شناسی – استفتا ئات جدید حقوق از مقام معظم رهبری- نقد نگارشی آراء قضائی- خودکشی در حقوق ایران و جایگاه صلاحیت محاکم در تعدد مادی جرم، با نگاهی به حقوق ایران و مصر.

• مجله حقوقی دادگستری

سال 73 شماره های 64 و 65 بهار و تابستان 1389.

صاحب امتیاز قوه قضائیه، مدیر مسؤول محمد سعید جواهری، سردبیر دکتر عباس جعفری،

این شماره مجله حقوقی به نمایه موضوعی مقالات مجله در طول سالهای 1326 تا 1388 اختصاص یافته است.

• تعالی حقوق

دوماهنامه آموزش دادسرای عمومی و انقلاب تهران، شماره 6، سال دوم، مرداد و شهریور 1389.

صاحب امتیاز: دادسرای عمومی و انقلاب تهران، مدیر مسئول مطلب دوستدار، سر دبیر عباس جعفری.

در این شماره تعالی حقوق چند مقاله را می خوانید: فعالیت احزاب و رویه قضائی، مطالعه تطبیقی عنصر مادی شروع به جرم، سیاست جنائی سزا دهی یا باز پروری، مفهوم جرم اقتصادی و تحولات آن، نحوه احتساب میزان دیه اشخاص دارای زندگی نباتی، وظائف و اختیارات دادستان دیوان کیفری بین المللی، رابطه ازدواج با غریزه جنسی در اسلام، تشخیص هویت ژنی و مصوبات مجلس و هیأت دولت و آراء وحدت رویه.

• دادگستر

دو ماهنامه حقوقی ، فرهنگی، اجتماعی شماره 40، سال دهم، مهر و آبان 1389.

صاحب امتیاز، مدیر مسوول و سر دبیر حسن رحیمی،

این نشریه از معدود نشریات حقوقی است که از دیرباز با نشر منظمی کار اطلاع رسانی حقوقی و قضائی را بر عهده دارد.

در این شماره دادگستر مطالبی از این دست را می خوانید :

آمار صعودی چکهای برگشتی، بررسی مسأله حبس عمل، نگرشی بر وظائف دادستان در مرحله اجرای حکم، ممنوعیت شکنجه در حقوق کیفری ، ماهیت و شرایط وثیقه، مفهوم تدلیس و جایگاه آن در حقوق ایران- انگلیس و فقه امامیه، پیشینه انرژی هسته ای در ایران . قرار ترک تعقیب در رویه قضائی ایران، سرگذشت مشارکتهای مردمی در نهادهای شبه قضائی و بسیاری مطالب متنوع و گوناگون خبری و اجتماعی.

• ویژه نامه قوانین و مقررات

معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، شماره هفدهم، سال دوم، آبان ماه 1389.

آگاه ساختن دست اندرکاران امر خطیر دادرسی از قوانین، آیین نامه ها و آراء هیات عمومی و نظرهای اداره حقوقی و استفتائات جدید، همان چیزی است که این نشریه بر عهده گرفته است و به نظر می رسد خدمت با ارزشی است که باید به هر تقدیر ادامه یابد. گفتنی است که ویژه نامه قوانین مقررات به عنوان ضمیمه پیام آموزش، انتشار می یابد. شماره هجدهم این ویژه نامه (آذر ماه 1389) شامل موارد زیر می باشد: قوانین مصوب مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام، آراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری، استفتائات قضائی، مصوبات هیات وزیران و شورای عالی انقلاب فرهنگی.

• کارشناسی

نشریه شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری، شماره های 83 و 85 سال 27 دوره جدید، مدیر مسوول دکتر مرتضی محمد خان، سردبیر دکتر رضا مکنون.

در این شماره مقاله هایی را با عنوان سیر تاریخ صنعتی شدن ایران، تهران زیر نگاه آمار، گنجینه های زنده بشری، الزامات و تعهدات پیمانکار نسبت به پیمان در قراردادهای دولتی، تامین دلیل یا تحصیل دلیل، و مروری بر رخدادهای تاریخی، خواهید خواند.

( برگرفته از فصلنامه وکیل مدافع - ارگان داخلی کانون وکلای دادگستری خراسان، سال نخست، شماره سوم / زمستان 1390 - سال دوم، شماره چهارم / بهار 1391 )